TRIBOLOGIA TEORIA I PRAKTYKA vXLI Nr 2, 2010 (230)

Profesor Antoni Neyman urodził się 2 lutego 1940 roku w Warszawie. W roku 1958 otrzymał świadectwo maturalne w II Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Chrobrego w Sopocie. Studia wyższe ukończył w 1963 r. na Wydziale Maszynowym Politechniki Gdańskiej, uzyskując dyplom mgr. inż. mechaniki. Pracę zawodową rozpoczął w1963 r. w przedsiębiorstwie PPDiUR Arka w Gdyni jako stażysta, a po połączeniu PPDiUR Arka z PPD Dalmor w jedno przedsiębiorstwo PPDiUR Dalmor, pracował w Dziale Głównego Mechanika do 1966 r. jako inspektor i starszy inspektor nadzoru technicznego.
1 października 1966 r. rozpoczął pracę w Katedrze Podstaw Konstrukcji Maszyn na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Gdańskiej jako starszy asystent. Jego dyscyplina naukowa to Budowa i Eksploatacja Maszyn, a specjalności naukowe to: tribologia, inżynieria łożyskowania oraz podstawy budowy maszyn. W roku 1974 uzyskał stopień doktora nauk technicznych po obronie pracy doktorskiej pt.: „Optymalizacja cech materiałowych łożysk ślizgowych pomp zębatych na podstawie badań obciążalności w wybranych warunkach tarcia”. W roku 1994 na Wydziale Maszyn Roboczych i Pojazdów Politechniki Poznańskiej uzyskał stopień naukowy dr. hab. nauk technicznych na podstawie monografii: „Studia nad frettingiem. Wpływ struktury węzła styku na zużycie”.
Jest autorem ponad 100 publikacji, 11 patentów, ok. 70 opracowań dla przemysłu (prace badawcze, ekspertyzy, opracowania analityczne), wielu monografii, podręczników i skryptów. Skonstruował kilka maszyn do badania łożysk ślizgowych poprzecznych. Skonstruował i zbudował kilka różnych stanowisk badawczych na potrzeby przemysłu (fabryka URSUS, Stocznia Remontowa), współdziałał w utworzeniu nowoczesnego laboratorium inżynierii łożyskowania i tribologii na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej. Przeprowadził wiele prac analityczno-badawczych na potrzeby przemysłu (m.in. dla WSK Mielec, FUB ZREMB w Gdańsku, URSUS, Marynarka Wojenna, Kopalnia Miedzi Rudna, Wytwórnia Łożysk Ślizgowych BIMET) oraz wiele prac badawczych z zakresu inżynierii łożyskowania i tribologii. Był kierownikiem 5 projektów badawczych i 2 promotorskich oraz głównym wykonawcą 5 projektów badawczych oraz projektu celowego.
Jest promotorem 5 zakończonych przewodów doktorskich oraz 1 przewodu otwartego. Zrecenzował 7 prac doktorskich, 5 prac habilitacyjnych, 2 wydawnicze prace habilitacyjne i pracę habilitacyjną dla Centralnej Komisji.
Od roku 1976 jest członkiem Rady Wydziału Budowy Maszyn Politechniki Gdańskiej (obecnie Wydziału Mechanicznego). W latach 1995–1997 był p.o. kierownika Katedry Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn.
Od 1 września 1997 r. do 30 sierpnia 2009 r. był powoływany w kolejnych kadencjach na funkcję kierownika katedry. W latach 2002–2008 był przedstawicielem Wydziału Mechanicznego w Senacie Politechniki Gdańskiej i członkiem 2 komisji senackich.
Pracował 44 lata jako nauczyciel akademicki (wykłady, projektowanie, ćwiczenia i laboratoria z Podstaw Konstrukcji Maszyn), przez 14 lat kierował katedrą Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn. Obecnie jest przewodniczącym międzyuczelnianej komisji i pełnomocnikiem JM Rektora PG ds. do przygotowania nowego unikatowego kierunku studiów: Inżynieria Mechaniczna oraz członkiem Wydziałowej Komisji ds. Oceny Nauczycieli Akademickich.
Do 02.03.2010 r. był w Zarządzie Polskiego Towarzystwa Tribologicznego, obecnie jest członkiem Sekcji Podstaw Eksploatacji KBM, rzeczoznawcą SIMP, członkiem The European Society of Powertain and Transport i Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.
Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Pol- ski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, dyplomem i Złotą Odznaką Wydziału Mechanicznego. Otrzymał nagrodę Ministra NSzWiT oraz 37 nagród JM Rektora Politechniki Gdańskiej.
Jest żonaty, żona Krystyna Olańczuk-Neyman jest profesorem zwyczajnym na Wydziale Budownictwa Wodnego i Inżynierii Środowiska Politechniki Gdańskiej. Ma dwóch synów i dwoje wnuków.
Redakcja TRIBOLOGII ŻYCZY Jubilatowi długich lat życia pełnych dalszych sukcesów naukowych oraz dużo szczęścia w życiu rodzinnym.
Jubileusz: Tribo-10v41n2_p007.pdf (124.30 Kb)

Streszczenie

W artykule zaprezentowano dydaktyczne aspekty tribologii. Przeanalizowano funkcje przedmiotu w programie dydaktycznym. Omówiono różne warianty miejsca tribologii w procesie dydaktycznym. Przedstawione warianty udziału tribologii w procesie dydaktycznym oraz świadomość jej interdyscyplinarności pozwoliły na określenie prawdopodobnych funkcji, jakie może spełnić tribologia w procesie dydaktycznym. Przeanalizowano także sugestie ogólne z zastosowaniem ich do dydaktycznego ujęcia tribologii.

Summary

The article presents aspects of teaching tribology. The functions of the subject in the teaching programme are analysed. The different variants of the place of tribology in the teaching process are described. Presented variants of tribology in the teaching process and awareness of its interdisciplinary enabled the identification of probable function that tribology can meet in teaching process. Also, there were analyzed the general suggestions and their application into teaching approach to tribology.
∗ Politechnika Poznańska, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu, ul. Piotrowo 3, 60-965 Poznań.
Tribo-10v41n2_p009.pdf (140.87 Kb)

Streszczenie

W artykule przedstawiono wpływ powłok ceramicznych Al2O3, Al2O3-В i Al2O3-Mo natryskiwanych plazmowo i rodzaju tarcia na właściwości tribologiczne, tj. współczynniki tarcia, zużycie, temperaturę węzła tarcia. Jako grubość powłok przyjęto 0,5÷0,7 mm, materiałem, na który nakładano powłoki była stal C45.

Summary

Plasma-sprayed coatings on the base of ceramic powders Al2O3, Al2O3-В and Al2O3-Mo were investigated. The thickness of coatings after processing was equal to 0.5–0.7 mm, the base material was steel C45. The analysis of metallographic samples of coatings allowed us to find that ceramic coatings consists of quasi-molten and then harden particles. The molten intensity of coating material Al2O3-В is more in comparison with other materials. Research using friction-wear machine of the Amsler type determined that values of the friction coefficient for coatings are practically equal when dry friction. The presence of gearbox oil decreases the friction coefficients of the researched coatings by about 3 to 4 times in comparison with dry friction conditions. During dry friction and friction with gearbox oil, the surface of Al2O3 coating abrades more quickly in comparison with coats alloyed. The relative solid wear of ceramic coating alloyed by boron is considerably smaller in comparison with other coatings. The presence of oil decreases relative solid wear of researched coatings more then 20 times in comparison with dry friction conditions according to the peculiarity of friction pair work. The presence of oil guarantees the removal of wear products successfully from the friction area.
∗ Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Budowy i Eksploatacji Maszyn, 65-246 Zielona Góra, ul. Podgórna, 50.
∗∗ Białoruski Narodowy Uniwersytet Techniczny, Wydział Budowy Maszyn, Republika Białoruś, 220027 Minsk, Pr. Nezavisimosti, 65, k. 6.
Tribo-10v41n2_p023.pdf (1.57 Mb)

Streszczenie

W publikacji przedstawiono wyniki badania wpływu opracowanego dodatku AR (polimerowo-krzemionkowego) na właściwości fizykochemiczne wybranych kompozycji smarowych, wytworzonych na bazie oleju mineralnego z zagęszczaczem litowym oraz z zagęszczaczem nieorganicznym Aerosil.
Wykonano badania właściwości fizykochemicznych dla smarów plastycznych pozbawionych modyfikatora i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zawierających dodatek modyfikujący. Wyznaczono penetrację, penetrację po przedłużonym ugniataniu, temperaturę kroplenia oraz wydzielanie oleju ze smaru.
Na podstawie wyników ww. badań fizykochemicznych stwierdzono, że dodatek modyfikujący AR wpływa na wzrost temperatury kroplenia smarów plastycznych oraz na zmniejszenie wydzielania się oleju ze smaru. Natomiast wartość penetracji badanych kompozycji smarowych obniża się po wprowadzeniu do ich struktury dodatku zarówno przed ugniataniem, jak i po przedłużonym ugniataniu.
Spadek penetracji badanych smarów plastycznych wywołany obec- nością dodatku modyfikującego nie dyskwalifikuje ich z zastosowania praktycznego, gdyż przemysł spożywczy wymaga stosowania smarów plastycznych w zakresie penetracji odpowiadającej 2–3 klasie konsystencji.

Summary

This article presents the investigation results of the influence of developed additive AR (silica and polymer) on the physicochemical properties of selected lubricated compositions made on mineral basis with lithium thickener and non-organic thickener Aerosil.
The investigation physicochemical properties were carried out for lubricants not containing the modified additive and compared them with the results obtained for lubricating greases modified with the additive mentioned above. It has been appointed penetration, penetration on extended kneading, dropping point and emission of oil from grease.
Based on the results of the investigation of physicochemical properties, we concluded that modified additive of silica and polymer influences on increase of dropping point lubricating greases and on reduction emission of oil from grease. However, the value of penetration of research lubricating greases to reduce on introduces to theirs structure above mentioned additive both before kneading and on extended kneading.
The decrease of penetration of investigation plastic greases induced of presence modified additive non disqualified there on practical application, because grocer industry expect used to lubricating greases on range of penetration for correspond to 2-3 class of consistency.
∗ Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom, ul. Pułaskiego 6/10, tel. (048)36-442-41, fax (048)63-447-65.
Tribo-10v41n2_p035.pdf (284.81 Kb)

Streszczenie

W opracowaniu przedstawiono wyniki badań zmian w procesie eksploatacji własności oleju silnikowego CE/SF SAE 15W/40 oraz modyfikowanego preparatem eksploatacyjnym o działaniu chemicznym Motor Life Professional. Badania obejmowały zmiany własności smarnych, lepkość kinematyczną, liczbę zasadową oraz zawartość żelaza w oleju, jak również parametry techniczne silnika; ciśnienie w cylindrach, pobór prądu oraz zadymienie spalin po przebiegu autobusu 20 000 km.

Summary

There are research results about changes of some properties of an engine oil CE/SF SAE 15W/40 in using and modified one by low-friction oil preparation Motor Life Profesional. Researches were about changes of some chosen lubricant properties, kinematic viscosity, a base number, contents of iron and pressure in cylinder.
Research showed that using low-friction preparation Motor Life Profesional is very useful.
∗ Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Mechaniczny, Instytut Budowy i Eksploatacji Maszyn, ul. Prof. Z. Szafrana 4, 65-246 Zielona Góra.
Tribo-10v41n2_p047.pdf (1.20 Mb)

Streszczenie

W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu preparatu eksploatacyjnego (PE) o działaniu chemicznym Motor Life Profesional na własności smarne dwóch środków smarowych handlowych, tj. oleju silnikowego Elf Evolution SXR 5W30 oraz Elf Excellium LDX 5W40. Środki smarowe handlowe poddano modyfikacji preparatem eksploatacyjnym o działaniu chemicznym Motor Life Profesional (MLP). Wykazano, że lepkość środka smarowego ma wpływ na własności smarne. Preparat eksploatacyjny Motor Life Profesional polepsza własności smarne badanych środków smarowych.

Summary

In this paper presents the results of co-operation of technological additives being in trade oils with the exploational preparation about the chemical action. Commercial lubricants have been modified with a chemical effect operationally motor profesional life. Showed that the viscosity of the lubricant influences the lubricating properties. Preparation for the exploitation of the life motor profesional decisively improves the properties of lubricants tested.
∗ Uniwersytet Zielonogórski – Zakład Obróbki Ubytkowej i Eksploatacji Maszyn, Wydział Mechaniczny, 65-000 Zielona Góra, ul. Z. Szafrana 4.
Tribo-10v41n2_p059.pdf (232.42 Kb)

Streszczenie

W artykule przedstawiono wyniki badań struktury oraz testów triologicznych powłok DLC typu a:C:H oraz a:C:H:W. Powłoki otrzymywano techniką PACVD na elemenach ze stopu Co-Cr-Mo. Analizę struktury powierzchni i jej elementarnego składu oceniano z użyciem mikroskopu skaningowego SEM. Twardość elementów bez powłoki oraz z powłokami a:C:H i a:C:H:W zmierzono z użyciem miktwardościomierza Matsuzawa, stosując obciążenie 10 G (HV0,01). Badania odporności materiałów testowych na zużycie tribologiczne przeprowadzono na mikrotribometrze T-23 oraz na aparatach T-01M typu ball-on-disc, w układzie kulka z Al2O3 – tarcza ze stopu Co-Cr-Mo z powłokami DLC, w warunkach tarcia technicznie suchego oraz smarowania roztworem Ringera. Badania tarciowe realizowano również na maszynie T-17, pracującej w skojarzeniu: trzpień–płytka w warunkach tarcia ze smarowaniem roztworem Ringera. Wyniki otrzymane podczas zrealizowanych badań wykazały, że zastosowanie powłok DLC zdecydowanie zwiększa trwałość eksploatacyjną pokrytych powierzchni, przy czym najbardzej stabilnymi parametrami charakteryzują się powłoki typu a:C:H.

Summary

The paper discusses the results of structural and tribological tests conducted for a:C:H and a:C:H:W DLC coatings deposited on Co-Cr-Mo specimens using the PACVD process. The structure and morphology of the Co-Cr-Mo substrate and the DLC coating were assessed by means of a scanning electron microscope (SEM). The hardness of specimens with and without a:C:H and a:C:H:W coatings were measured under a load of 10 G applying a Matsuzawa tester (HV 0.01). The resistance of the material to tribological wear was determined by means of a T-23 microscratch tester and a T-01M ball-on-disc tester (the Al2O3 ball and the Co-Cr-Mo disc with DLC coatings) under dry friction conditions and using Ringer’s solution. The friction tests were conducted by employing a T-23 microtribometer under dry friction conditions and a T-17 pin-on-plate tester under lubricated friction conditions and using Ringer’s solution. The results show that the DLC coatings increase the serviceability of the surfaces, with the a:C:H coating characterised by more stable parameters.
∗ Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Zakład Tribologii i Materiałów Eksploatacyjnych, al. 1000-Lecia PP 7; 25-314 Kielce; e-mail: .
Tribo-10v41n2_p069.pdf (1.58 Mb)

Abstract

Tribological properties of zinc di-n-alkyldithiophosphates (ZDTPs) of ionic-ZrO2, partially stabilised by Y2O3 (PSZ), were performed using a ball-disk tribometer, at 25°C. It was found that ZDTPs significantly reduce the friction and wear under boundary conditions. Increasing the sliding speed and load have a detrimental effect on friction and wear. The effectiveness of friction and wear reduction increases with the increasing hydrocarbon chain of the additive molecule and the concentration of additive solution. The wear surface was analysed using an optical microscope and the SEM/EDX technique. The data results of friction and wear are in good correlation with magnitude and molar differential enthalpy adsorption of ZDTPs on PSZ powder from n-decane solutions and with phosphorus concentration on a rubbing surface.

Streszczenie

Tribologiczne właściwości di-n-alkiloditiofosforanów (ZDTPs) w styku pary tarciowej jonowego – ZrO2 częściowo stabilizowanego Y2O3 [PSZ] były badane z użyciem tribometru kula-dysk w 25ºC. Stwierdzono, że ZDTPs znacząco zmniejsza tarcie i zużycie. Wzrost prędkości ślizgania i obciążenia ma niekorzystny wpływ na zmniejszenie tarcia i zużycia. Efektywność redukcji tarcia i zużycia wzrasta ze wzrostem długości łańcucha węglowodorowego i stężenia roztworu cząsteczki dodatku. Powierzchnia tarcia była analizowana z użyciem mikroskopu i techniki SEM/EDX. Wyniki tarcia i zużycia dobrze korelują z wielkościami i molową entalpią adsorpcji ZDTP na proszku PSZ z roztworu n-dekanowego i stężeniem fosforu na powierzchni tarcia.
∗ Department of Chemical Technology and Environmental Protection, University of Lodz, Pomorska 163, 90-236 Lodz, Poland, Tel. +4842 6767799, Fax +4842 6767799, E-mail:
Tribo-10v41n2_p087.pdf (2.03 Mb)

Abstract

Frictional and wear properties of zinc di(n-nonylphenyl)dithiophosphate (MA) and di(-di-n-nonylphenyl) dithiophosphate (DA) of n-hexadecane solution in frictional contact of ionic-ZrO2, partially stabilised by Y2O3 (PSZ) tested using a ball-disk tribometer, at 25ºC, have been studied. It was found that zinc dithiophosphates significantly reduce friction and wear. The effectiveness of friction and wear reduction increases with the increasing number of n-nonyl chains of aryl in the additive molecule and with the concentration of additive solution. The sliding speed and load have a detrimental effect on their behaviour. Results of these frictional experiments are closely related to the results of adsorption data of MA and DA on PSZ powder from hydrocarbon solutions.

Streszczenie

Tarciowe i zużyciowe właściwości n-heksadekanowych roztworów di-n-nonylfenylditio-fosforanu cynku (MA) i di-(di-n-nonyl)fenyl-ditiofosforanu cynku (DA) w styku pary tarciowej jonowego – ZrO2 częściowo stabilizowanego Y2O3 (PSZ) były badane z użyciem tribometru kula-dysk w 25ºC. Stwierdzono, że dodatki te znacząco zmniejszają w porównaniu z n-heksadekanem tarcie i zużycie.
Zmniejszanie tarcia i zużycia jest zależne od liczby n-nonylowego łańcucha w fenylu cząsteczki dodatku i wzrasta ze stężeniem roztworu dodatku. Szybkość ślizgania i obciążenie mają wpływ odwrotny na te wartości. Wyniki tych badań są ściśle zależne od wyników adsorpcji tych dodatków na proszku PSZ z roztworów węglowodorowych, szczególnie od struktury warstwy i molowej entalpii adsorpcji dodatku.
∗ Department of Chemical Technology and Environmental Protection, University of Lodz, Pomorska St. 163, 90-236 Lodz, Poland.
Tribo-10v41n2_p105.pdf (321.19 Kb)

Streszczenie

W pracy przedstawiono wyniki badań jednowarstwowych powłok DLC typu a:C:H:W oraz wielowarstwowych powłok typu TiN/a:C:H:W, CrN/a:C:H:W. Powłoki otrzymywano technikami: PVD oraz PACVD na elementach ze stopu Co-Cr-Mo, znanego pod nazwą handlową BIODUR CCM Plus. Topografię i analizę powierzchni oceniano z użyciem mikroskopu skaningowego SEM. Twardość elementów bez powłoki oraz z powłokami zmierzono z użyciem mikrotwardościomierza Matsuzawa, stosując obciążenie 10 G (HV0,01). Charakterystyki struktury geometrycznej powierzchni uzyskano z użyciem profilometru Form Talysurf PGI 1230. Badania tribologiczne przeprowadzono na mikrotribometrze T-23 oraz aparatach T-01 M, pracujących w skojarzeniu: kula–tacza, w warunkach tarcia technicznie suchego i tarcia ze smarowaniem roztworem Ringera oraz maszynie T-17, pracującej w skojarzeniu: trzpień–płytka w warunkach tarcia ze smarowaniem roztworem Ringera. Badania wykazały, że mechanizmy zużycia elementów węzła tarcia zależą przede wszystkim od materiału powierzchni roboczych.
Summary
The paper deals with the testing of single-layer DLC coatings (a:C:H:W, TiN/a:C:H:W, and CrN/a:C:H:W). The coatings were deposited on Co-Cr-Mo (BIODUR CCM Plus alloy) specimens using the PVD and PACVD processes. The topography and morphology of the specimens were determined using a scanning electron microscope (SEM). The hardnesses of specimens with and without coatings were measured under a load of 10 G applying a Matsuzawa tester (HV 0.01). The characteristics of the geometrical surface structure were obtained using a Taylor Hobson Form Talysurf PGI 1230 profilometer. The tribological tests were conducted using a T-23 microtribometer and a T-01M ball-on-disc tester under dry friction conditions and under lubricated friction conditions using Ringer’s solution and a T-17 pin-on-plate tester under lubricated friction conditions using Ringer’s solution. The results show that the wear mechanisms in friction pairs are dependent mainly on the material the working surfaces are made of.
∗ Politechnika Świętokrzyska, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce, e-mail:dozimina@tu.kielce.
Tribo-10v41n2_p119.pdf (1.18 Mb)

Streszczenie

W opracowaniu wykonano modelowanie i symulacje rozkładów naprężeń i przemieszczeń w aplikacjach z bezcementowymi endoprotezami stawu biodrowego. Analizie poddano biołożyska z panewkami o strukturze warstwowej wykonane z polietylenu wysokocząsteczkowego oraz korundu i polietylenu wysokocząsteczkowego, z zewnętrznymi obejmami z tytanu. We wszystkich endoprotezach głowy były korundowe, a trzpienie tytanowe. Endoprotezy osadzano wirtualnie, w odwzorowanych na podstawie tomografii komputerowej strukturach kostnych. Dla zamodelowanych geometrycznie obiektów badań dokonano analizy wytrzymałościowej z wykorzystaniem metody elementów skończonych. Wyniki badań pozwoliły porównać rozwiązania konstrukcyjne endoprotez oraz ocenić charakter oddziaływania sztucznego stawu na otaczające tkanki kostne w warunkach indywidualnego pacjenta.

Summary

Modelling and simulation of the stress distribution and displacements in the applications with cementless endoprosthesis of a hip joint were carried out. The analysis subjected biobearings with cups of layered structures made from high molecular polyethylene, corundum, and high molecular polyethylene with external connection clips from titanium.
The heads in all endoprosthesis were from corundum and the stems from titanium.
The endoprosthesis were seated virtually in natural bone struc- tures that had been obtained from computer tomography. The stress analysis for the geometrically modelled objects of research was made using the finite element method
The results of the analysis allowed us to estimate the stress and displacements distribution in endoprosthesis and the character of the interaction of the artificial joint on the surrounding bone tissue in the conditions of an individual patient.
∗ Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki, Katedra Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn, Al. M. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, e-mail: .
∗∗ Uniwersytet Jagielloński – CollegiumMedicum, Wydział Lekarski, Katedra Protetyki, ul Montelupich 4, 31-155 Kraków.
Tribo-10v41n2_p137.pdf (1.07 Mb)

Streszczenie

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu biododatków, otrzymanych z odpadów porafinacyjnych oleju rzepakowego, na właściwości przeciwzatarciowe i przeciwzużyciowe środków smarowych, skomponowanych na bazie estrowego oleju syntetycznego (Priolube). Właściwości smarne zostały ocenione na podstawie obciążenia zacierającego Pt. oraz granicznego obciążenia zużycia Goz. Stwierdzono, że najlepszymi właściwościami smarnymi charakteryzowały się kompozycje zawierające dodatek otrzymany ze szlamów pohydratacyjnych, najgorszymi – kompozycje zawierające dodatek otrzymany z technicznych kwasów porafinacyjnych.

Summary

In the article the influence of bioadditives received from waste materiales of rape oil refining antiwear and extreme pressure properties of lubricants based on synthetic oil (Priolube) is presented. The properties have been evaluated on base of scuffing load (Pt) and limiting load of wear (Goz). it has been concluded that lubricants containing additive received from after-hydration slim have the best tribological properties and the ounces containing additives received from after-refining acids have the worst properties.
∗ Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, ul. K. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom, tel.: (48) 364-42-41.
Tribo-10v41n2_p153.pdf (635.18 Kb)

Streszczenie

W artykule przedstawiono wyniki badań nad zmianą wyznaczonego rozrzutu powierzchniowej trwałości zmęczeniowej powodowaną zmianą liczby biegów badawczych w eksperymencie tribologicznym. Przedstawione rozważania stanowią kontynuację badań dotyczących oceny trwałości zmęczeniowej węzła tarcia opisanych w artykule [L. 1]. Przeprowadzone analizy zostały wykonane na bazie wyników badań przeprowadzonych na zmodernizowanym stanowisku czterokulowym w Laboratorium Badań Tribologicznych ITeE – PIB. W artykule przedstawiono opracowaną metodę oceny wpływu liczby biegów badawczych na wyznaczenie rozrzutu powierzchniowej trwałości zmęczeniowej. Przeanalizowano zmiany rozrzutu w zależności od skojarzenia materiałowego węzła tarcia oraz zastosowanego środka smarowego.
Przedstawione wyniki potwierdziły możliwość skrócenia czasu eksperymentu przez zmniejszenie liczby biegów badawczych.

Summary

The article presents the research results of value changes of contact fatigue life scatter caused by changes of the number of research courses in the tribological experiment. The presented work is the continuation of the research concerning friction contact fatigue life estimation that was described in the article [L. 1]. The experimental research was conducted using the modernised four-ball apparatus in the Tribological Research Laboratory of the Institute for Sustainable Technologies – NRI in Radom.
The article presents the method developed for the estimation of the number of research courses influence on the friction contact fatigue life scatter prediction. Additionally, fatigue life scatter for different materials of friction contact and lubricants was analysed. The presented results and analysis proved the possibility of shortening the research procedure by reducing the number of courses.
∗ Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom, tel. (48)
Tribo-10v41n2_p163.pdf (207.81 Kb)

Streszczenie

Artykuł informuje o naukowych odkryciach Laureata Złotego Medalu Tribologii z 2005 r. – prof. D.N. GARKUNOWA i ich upowszechnianiu w Polsce w końcu ubiegłego i na początku XXI w. Traktuje więc o początkach biotribotechicznego kierunku w tribologii oraz dokumentuje stan wiedzy wzbogacany badaniami eksperymentalnymi prowadzonymi w tym okresie w Instytucie Eksploatacji Pojazdów i Maszyn WSI Radom. Autorzy przedstawiają także krótki życiorys naukowy Jubilata.
∗ emeryt, e-mail:
∗∗ Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny: e-mail: .
Tribo-10v41n2_p177.pdf (3.13 Mb)